Durf ik, kan ik en wil ik?
Hoe naar het einde?
De Zwitserse psychiater Elizabeth Kubler Ross maakte stervens-begeleiding tot haar levenswerk. Ze noemde de tijd van afscheid nemen de meest waardevolle tijd van het leven. Daar mag alles genoemd worden waar ieder over zweeg; daar is kwetsbaarheid en herstel waar eerder hardheid en haat was.
Als christen heb je een voordeel bij het sterven. In het aanvaarden van Jezus als plaatsvervanger, die om jouw schuld de straf kreeg, ga je met een schone lei de eeuwigheid tegemoet. Heeft iemand nooit afstand gedaan van zijn of haar zondige bestaan, dan wordt je daar na dit leven mee geconfronteerd. Dat is waarom sommige stoere en sterke mensen sterven in angst, ze zien soms hier al wat hierna is. Dat is ook voor hen die geloven in vergeving door Jezus, maar zij zien iets heel moois.
Vandaag sprak ik met mensen over het levenseinde, over palliatieve zorg. Sommige christenen denken dat palliatieve sedatie hetzelfde is euthanasie, maar deze twee zijn het tegenovergestelde. Zorg bij het levenseind, als iemand een natuurlijke dood wil sterven, gaat in de eerste fase over pijnbestrijding en bewustzijnsverlaging. Daarbij is de persoon nog steeds bij bewustzijn, maar verminderd. Kan de persoon nog communiceren en keuzen maken, is er een kostbare tijd van afscheid mogelijk. In de tweede fase gaat het over anesthesie (narcose), waarbij iemand in slaap wordt gebracht en gehouden tot het lichaam op natuurlijke wijze sterft, maar zonder ondraaglijk lijden. En omdat iemand in slaap wordt gebracht en er geen stress meer wordt ervaren, kan diegene zelfs langer leven.
Het is goed om te weten dat gepaste zorg bij het levenseinde, tot professionele verantwoordelijkheid van een arts hoort, en dat deze iedere zorgverlener rond het bed, ook de geestelijke zorgverlener daarbij behoort te betrekken. Dan wordt het levenseind naar mijn ervaring de meest waardevolle tijd van het leven. En wanneer je dan ook in Jezus gaat geloven, aan hem al je zonden bekend, en verklaart met je mond en je hart dat Hij in jouw plaats stierf; dan durf je, kan je en wil je ook sterven, want dan begint het eeuwige leven echt.
